Lekcja 44: Futurum exactum (II) – czas przyszły
Moi drodzy! To naprawdę wielka chwila! Poznacie dziś ostatni łaciński czas – futurum exactum, zwane też futurm II. Więcej ich nie będzie (co nie znaczy, że nauka odmian zupełnie się skończyła – tak dobrze nie ma). Z jednej strony super, a zdrugiej trochę jednak smutno, prawda?
Zanim jednak przystąpimy do omawiania futurum exactum, przypomnijcie sobie wiadomości o pierwszym czasie przyszłym i jego odmianie, a także odmianie czasownika “być”. Wszystkie wiadomości znajdziecie w tym artykule. Przeczytaliście? No to do dzieła!
Futurum exactum – odmiana w stronie czynnej
Formy futurum II tworzymy z tematu perfecti (więcej o tym w tym artykule, warto też przypomnieć sobie co nieco o formach podstawowych). A zatem nic nas nie obchodzą koniugacje! Formy wszystkich koniugacji tworzymy dokładnie tak samo. Oczywiście nie dodajemy do niego końcówek charakterystycznych dla czasu przeszłego (-i, -isti itd.), tylko inne. Wszystkie szczegóły w poniższej tabelce na przykładzie czasownika “amare” (forma perfecti – “amavi”).
| Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
| Osoba 1 | amav-ero | amav-erimus |
| Osoba 2 | amav-eris | amav-eritis |
| Osoba 2 | amav-erit | amav-erint |
Czy te końcówki wam czegoś nie przypominają? Oczywiście, wyglądają jak odmiana czasownika “być” w futurum. Różni się tylko 3. osoba liczby mnogiej (“erint” zamiast “erunt”). A zatem bardzo łatwo zapamiętać odmianę futurum exactum. Temat perfecti + końcówka “esse” w futurum!
Futurum exactum – odmiana w stronie biernej
Stronę bierną futurum II tworzymy bardzo podobnie do strony biernej perfecti. To znaczy, że wybieramy participium perfecti passivi w odpowiednim rodzaju i dodajemy formę czasownika “być”. W perfectum były to formy czasu teraźniejszego, a w futurum – oczywiście – przyszłego. Uwaga, tutaj w 3. osobie liczby mnogiej mamy już “erunt” – pamiętajcie, to się często ucznim myli!
| Liczba pojedyncza | Liczba mnoga | |
| Osoba 1 | amatus/a/um ero | amati/ae/a erimus |
| Osoba 2 | amatus/a/um eris | amati/ae/a eritis |
| Osoba 2 | amatus/a/um erit | amati/ae/a erunt |
Futurum exactum – użycie
No dobrze, ale po co to wszystko? Dlaczego w łacinie mamy dwa czasy przyszłe? Otóż futurum exactum wyraża czynność wcześniejszą niż futurum primum. Jeśli w zdaniu mówimy o przyszłości i wydarzyły się w nim dwie rzeczy – jedna wcześniej, druga później – użyjemy dwóch różnych czasów przyszłych. Poniżej przykład.
Non credam, nisi legero (nie uwierzę – futurum I, czynność późniejsza), jeśli (wcześniej) nie przeczytam (futurum II).
Chyba łatwe, prawda?
Kup e-booki do nauki łaciny i greki!
